Gminy skorzystają m.in. na podatkach

- W styczniu 2014 r. Rząd przyjął Program Polskiej Energetyki Jądrowej. Na jakim etapie jest dziś projekt budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej?

-PGE EJ 1, jako spółka wyznaczona do przygotowania i realizacji inwestycji budowy elektrowni jądrowej, odpowiada za cały szereg zadań, które mają doprowadzić do jej uruchomienia. Kluczowe na tym etapie jest wytypowanie lokalizacji elektrowni jądrowej oraz wybór technologii reaktora i partnera strategicznego inwestycji.

Aktualnie prowadzimy zaawansowane badania lokalizacyjne i środowiskowe równolegle w dwóch lokalizacjach w województwie pomorskim: ?Choczewo? w gminie Choczewo oraz ?Żarnowiec? w gminach Gniewino i Krokowa. Równocześnie przygotowujemy się do uruchomienia w II połowie bieżącego roku tzw. postępowania zintegrowanego, w którym wyłonimy partnera, który dostarczy technologię, dostawy paliwa a także zapewni finansowanie dla tej inwestycji.

- Zacznijmy od badań. Na czym one konkretnie polegają?

Badania środowiskowe i lokalizacyjne są kluczowym elementem projektu budowy elektrowni jądrowej. Ich celem jest wskazanie bezpiecznego dla ludzi i środowiska umiejscowienia elektrowni. Na podstawie ich wyników będziemy mogli do minimum ograniczyć oddziaływanie elektrowni na życie okolicznych mieszkańców oraz lokalną faunę i florę.

W tym celu, w wytypowanych lokalizacjach, eksperci przeprowadzą dokładną inwentaryzację gatunków roślin i zwierząt oraz przebadają środowisko lądowe i wodne. W praktyce oznacza to, że będą przeszukiwać okoliczne tereny, obserwować zwierzęta i ich ślady, prowadzić odłowy i nasłuchy, rozmawiać z leśnikami, rybakami i mieszkańcami. W trakcie badań zostanie oceniony też aktualny stan środowiska, w tym poziom zanieczyszczenia i występowanie izotopów promieniotwórczych w gruncie, wodach powierzchniowych i podziemnych oraz atmosferze.

Badania wykażą także, jak panujące w danym miejscu warunki mogą wpływać na bezpieczeństwo funkcjonowania elektrowni jądrowej. Takie dane uzyskane zostaną w pomiarach sejsmicznych, geologicznych, hydrogeologicznych i meteorologicznych.

- Czy na tym etapie można już powiedzieć, że któraś z lokalizacji lepiej nadaje się do umiejscowienia elektrowni?

Jest zdecydowanie za wcześnie, żeby o tym przesądzać. Mogę nawet powiedzieć, że rezultaty dotychczas prowadzonych analiz skłoniły nas do poszerzenia obszaru badań w lokalizacji ?Choczewo?. Analizujemy, czy nie należałoby przesunąć potencjalnej lokalizacji elektrowni bardziej w kierunku zachodnim. . Decyzję o zmianie granic lokalizacji podejmiemy pod koniec 2015 r., po wykonaniu niezależnej oceny oddziaływania inwestycji na obszary Natura 2000, które znajdują się w sąsiedztwie lokalizacji. W najbliższych miesiącach przeprowadzimy w lokalizacji ?Choczewo? badania przyrodnicze i hydrogeologiczne oraz inwentaryzację leśnych siedlisk przyrodniczych. Potwierdzą one, czy decyzja o korekcie obszaru badań potencjalnej lokalizacji elektrowni, jest wskazana ze względów przyrodniczych.

W maju zorganizowaliśmy dedykowane spotkania dla mieszkańców trzech sołectw Słajszewa, Kopalina i Jackowa, podczas których omówiliśmy podejście do wyboru lokalizacji oraz plany badań.

- Kiedy zatem ostatecznie będzie wiadomo gdzie powstanie elektrownia? Mówi się też, że badania lokalizacyjne są już opóźnione względem pierwotnego harmonogramu.

Szacujemy, że będziemy mogli wstępnie wskazać lokalizację elektrowni na etapie opracowania raportu o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia, tj. ok. 2017 r. Ostateczne potwierdzenie wyboru będzie możliwe na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej i decyzji lokalizacyjnej. Na tej podstawie PGE EJ 1 wystąpi do Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki o zezwolenia na budowę obiektu jądrowego.

Ze względu na wagę jaką wyniki badań mają dla bezpiecznej eksploatacji elektrowni jądrowej, rzetelność i dokładność są dla nas głównymi kryteriami ich realizacji. Mówiąc wprost: wolimy poświecić na nie więcej czasu, niż planowaliśmy, ale mieć pewność, że zostały przeprowadzone w sposób gwarantujący wybór bezpiecznej lokalizacji.

Od grudnia 2014 r. realizujemy projekt badań w zmienionej formule organizacyjnej, wykorzystując do tego celu doświadczenia Grupy Kapitałowej PGE oraz merytoryczne wsparcie doradcy branżowego ? firmy Amec Foster Wheeler. Takie rozwiązanie daje nam pełną kontrolę nad stanem realizacji projektu oraz pozwala usprawnić przebieg procedury środowiskowej, co przyczyni się do terminowego uzyskania przewidzianych w tym procesie decyzji.

- Kiedy w takim razie zostanie wybrany dostawca reaktora do elektrowni?

Kwestia wyboru technologii reaktora zostanie rozstrzygnięta w tzw. postępowaniu zintegrowanym. W jego ramach konsorcja firm zostaną poproszone o przedstawienie w swoich ofertach kluczowych elementów realizacji inwestycji, tj. dostawy technologii reaktora generacji III/III+, generalnego wykonawstwa i utrzymania ruchu elektrowni, dostaw paliwa jądrowego, a także modelu finansowania inwestycji.

Zakończyliśmy już dialog wstępny z oferentami, uruchomienie postępowania zaplanowaliśmy na koniec połowę 2015 r.

- W jaki sposób PGE EJ 1 zamierza zgromadzić środki na budowę elektrowni? Czy gwarancji finansowych może udzielić państwo?

-Możliwości jest kilka. Jedną z nich może być system kontraktów różnicowych, w którym operator elektrowni ma zagwarantowaną określoną cenę sprzedaży energii elektrycznej w dłuższym horyzoncie czasowym. Na takie rozwiązanie zdecydowali się np. Brytyjczycy przy projekcie Hinkley Point C. Inne przykłady finansowania dotyczą Finlandii, gdzie w realizację projektu zaangażowanych jest kilkudziesięciu akcjonariuszy, którzy gwarantują odbiór energii z elektrowni po jej wybudowaniu i zapewniają finansowanie.

Rozważamy różne modele, w tym również finansowanie dłużne z Agencji Kredytów Eksportowych, analizując poszczególne rozwiązania pod kątem ich dopasowania do krajowych uwarunkowań.

- Skoro o pieniądzach mowa, w jaki sposób na inwestycji może skorzysta gmina, na terenie której powstanie elektrownia?

-Najbardziej oczywista, wymierna korzyść finansowa dla gmin, to naturalnie podatki, które operator elektrowni będzie wpłacał każdego roku do ich kasy. Bezpośredni szacowany roczny dochód gminy-gospodarza elektrowni może wynieść od 30 do 40 mln złotych. Z tego tytułu wpływy będę mieć również gminy sąsiednie ? ustawodawca zadbał o to, aby 50 proc. podatków płaconych przez elektrownię trafiało właśnie do nich.

Po stronie benefitów należy też zapisać miejsca pracy i infrastrukturę, które powstaną w związku z budową i eksploatacją siłowni. W trakcie budowy elektrowni jądrowej niezbędne jest bezpośrednie zatrudnienie 2500-4000 osób. Pośrednio z procesem budowy związanych jest też około 50 000 osób, pracujących m.in. przy produkcji betonu, stali, przewodów i rurociągów oraz w wielu innych branżach.

Nie należy się też obawiać, że w elektrowni zatrudnienie mogą znaleźć jedynie osoby o wysokich kwalifikacjach. Eksperci jądrowi stanowią 30 proc. kadry siłowni. Aż 70 proc. stanowisk po odpowiednim przeszkoleniu może zostać obsadzonych kadrą z lokalnego rynku. Dla przykładu w elektrowni jądrowej Confrentes w Hiszpanii, którą odwiedziliśmy wspólnie z przedstawicielami gmin lokalizacyjnych w ubiegłym roku, pracuje obecnie 700 osób, z których większość to mieszkańcy okolicznych miejscowości.

Obecnie jest jednak jeszcze za wcześnie, żeby ocenić jaki procent ludności lokalnej znajdzie zatrudnienie przy projekcie. Na podstawie zagranicznych przykładów można jednak oszacować, że przy eksploatacji elektrowni pracować może ok. 1500 osób, a pamiętać trzeba że elektrownia jądrowa pracować może nawet 60 lat.

- Wójtowie gmin lokalizacyjnych wskazują, że ciągle nie ma decyzji gdzie powstanie elektrownia, a profity, o których Pan wspomina, mogą pojawić się dopiero za kilka - kilkanaście lat.

To prawda. Najwięcej możliwości pojawi się na etapie budowy i eksploatacji elektrowni. Jednak już dziś staramy się znajdować rozwiązania, które z jednej strony wspierają realizację procesu inwestycyjnego, z drugiej zaś służą lokalnej społeczności.

W 2014 r. nasza spółka zawarła z gminami Choczewo, Krokowa i Gniewino oraz Samorządem Województwa Pomorskiego ?Porozumienie o Współpracy i Rozwoju?. Zgodnie z jego zapisami, strony wypracują wspólnie rozwiązania, które służyć będą rozwojowi lokalnej infrastruktury i rynku pracy oraz zasady wspólnego prowadzenia działań komunikacyjno ? edukacyjnych. Projekty poszczególnych planów przedstawiliśmy do dyskusji gminom parę miesięcy temu. W dalszym ciągu czekamy na odpowiedź i deklarujemy pełną gotowość do wcielenia tych pomysłów w życie. Realizacja potrzeb lokalnej społeczności zarówno dla nas, jak i przedstawicieli gmin jest priorytetowa, więc mamy nadzieję, że szybko uda nam się sfinalizować owoc naszej naszej wspólnej pracy.

Cały czas prowadzimy też działania edukacyjne mające na celu przybliżenie mieszkańcom wiedzy na temat energii jądrowej i elektrowni. Zorganizowaliśmy wystawy dotyczące badań lokalizacyjnych i środowiskowych, uruchomiliśmy we wszystkich trzech gminach lokalizacyjnych multimedialne Lokalne Punkty Informacyjne. Jesteśmy również obecni ze stoiskami edukacyjno ? informacyjnymi na wszystkich ważniejszych wydarzeniach gminnych. W wakacje edukujemy także poprzez rekreację angażując się chociażby w organizację popularnych w tym regionie zawodów Nordic Walking. Organizujemy wyjazdy do Centrum Nauki Experyment czy interaktywne warsztaty fizyczno-chemiczne w Domach Sołeckich.

W te wakacje planujemy doposażyć w gry edukacyjne, książki, czy artykuły papiernicze prawie 30 świetlic z gmin lokalizacyjnych. W czerwcu dodatkowo wyremontujemy i doposażymy w krzesła i ławki salę w świetlicy w Żelaznej w Gminie Choczewo. W tym miejscu warto również wspomnieć, że corocznie przekazywane są darowizny z Fundacji PGE Energia z Serca dla trzech lokalizacji na projekty wnioskowane przez gminy. Wsparliśmy m.in. zabezpieczenie plaży w miejscowości Lubiatowo przez WOPR, unowocześnienie boiska szkolnego w Choczewie, dofinansowanie budowy boiska wielofunkcyjnego wraz z placem zabaw w miejscowości Czymanowo oraz placu zabaw w miejscowości Tadzino w gminie Gniewino, czy doposażenie szkółki żeglarskiej w Krokowej.

- Dziękuję za rozmowę.