Jakie są objawy niewydolności żylnej?

Niewydolność żylna powoduje szereg uporczywych objawów związanych z nogami. Skala objawów jest rozległa, począwszy od dolegliwości subiektywnych, jak np. uczucie ciężkości nóg po całym dniu, poprzez objawy subiektywne związane z niewydolnością zastawek żylnych, na przewlekłych owrzodzeniach skończywszy. Dowiedz się, jak najczęściej objawia się niewydolność żylna nóg i jak ją leczyć.

Niewydolność żył kończyn dolnych – jak powstaje?

Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak powstają żylaki? Jest to ważne, a zarazem bardzo ciekawe zagadnienie. Choć doskonale poznane zostały zmiany zachodzące w tkankach dotkniętych tą chorobą, jak i czynniki ryzyka wpływające na rozwój przypadłości, to nadal nie udało się wyjaśnić pierwotnej przyczyny niedrożności żył w nogach1.

Dokładny mechanizm powstawania żylaków nie jest znany. Podejrzewa się, że rozwijają się one w wyniku wystąpienia niewydolności zastawek żylnych, co z kolei prowadzi do poszerzenia żyły, powrotu krwi z żył głębokich do powierzchniowych, a także rozwoju nadciśnienia żylnego. Często jednak obserwuje się prawidłowo funkcjonujące zastawki między istniejącymi żylakami czy żylaki występujące za zastawką, co przeczy tej teorii1.

Jakie są objawy niewydolność krążenia kończyn dolnych?

Na cały obraz kliniczny w przebiegu PNŻ składają się objawy podmiotowe i przedmiotowe.

Niewydolność żylna – objawy podmiotowe to m.in.2:

• uczucie ciężkości i zmęczenia nóg (objaw nasila się wieczorem),
• wyraźnie widoczne niebieskie poszerzone żyły powierzchowne,
• bolesne kurcze mięśni łydek występujące nocą,
• zespół niespokojnych nóg,
• tępy ból nasilający się w dzień,
• świąd podrażnienie skóry,
• tkliwość.

U niektórych może pojawić się również ból podczas chodzenia (tzw. chromanie żylne). Wskazuje na niedrożność żył głębokich i występuje stosunkowo rzadko.

Do objawów przedmiotowych niewydolności żylnej zalicza się przede wszystkim2:

• teleangiektazje (poszerzone żyłki śródskórne oraz drobne żylaki miotełkowate i siateczkowate),
• szerokie i skręcone żylaki żył odpiszczelowej i odstrzałkowej,
• obrzęki (na początku szybko ustępujący, potem towarzyszący przez cały czas),
• zmiany troficzne skóry – przebarwienia, wyprysk,
• owrzodzenia żylne,
• stwardnienie tłuszczowo-skórne,
• wtórny obrzęk limfatyczny.

Do wizyty u lekarza powinny skłonić już objawy występujące w początkowej fazie PNŻ takie jak uczucie ciężkości nóg, nocne kurcze i obrzęki wokół kostek.

Skala CEAP – klasyfikacja przewlekłej niewydolności żylnej

Szerokie spektrum możliwych objawów przewlekłej niewydolności żylnej obrazuje klasyfikacja CEAP, która stworzona została w 1994 r., a następnie zmodyfikowana w 2011 r. i wykorzystywana jest aż do dziś. Z klasyfikacji tej korzystają lekarze podczas oceny zaawansowania PNŻ3.

Objawy kwalifikujące do zaliczenia do danego stopnia niewydolności wg skali CEAP to4:

• C0 – niewydolności nie towarzyszą widoczne ani wyczuwalne palpacyjnie zmiany,
• C1 – występują teleangiektazje i/lub żyły siatkowate,
• C2 – obserwuje się żylaki,
• C3 – występuje obrzęk,
• C4 – charakterystyczne są zmiany troficzne skóry (przebarwienia, wyprysk, stwardnienie),
• C5 – występują zmiany skórne zależne od chorób żył (przebarwienia, wypryski, lipodermatosclerosis),
• C6 – obserwuje się zmiany troficzne skóry z czynnym owrzodzeniem.

Objawy niewydolności żylnej determinują leczenie, o którym decyduje lekarz flebolog.

Niewydolność żylna kończyn dolnych – jak ją leczyć?

Leczenie niewydolności żylnej jest uzależnione od przyczyny. Obejmuje przede wszystkim leczenie zachowawcze, czasem stosuje się też leczenie inwazyjne (zabiegowe). Chory musi zmienić styl życia i wyeliminować złe nawyki. Musi pozbyć się nadmiaru kilogramów, zacząć uprawiać aktywność fizyczną i zdrowo się odżywiać5.

Bardzo dobre rezultaty daje odpowiednio dobrana farmakoterapia. Na ciężkie, bolące i opuchnięte nogi pomaga Diosminex. To lek na bazie diosminy, który leczy objawy związane z niewydolnością krążenia żylnego kończyn dolnych. Dostępne są dwa rodzaje produktu: Diosminex zawiera on 500 mg diosminy w tabletce, z kolei Diosminex Max zawiera aż 1000 mg diosminy w tabletce. Dopiero gdy zmiana stylu życia i farmakoterapia nie pomoże, stosuje się leczenie inwazyjne6.

Bibliografia:

1. Szczeklik, Gajewski P., Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2019.
2. Frołow M., Masłowski L., Przewlekła niewydolność żylna, Medycyna Praktyczna, 2015.
3. Sudoł-Szopińska I., Błachowiak K., Koziński P., Wpływ czynników środowiskowych na rozwój przewlekłej niewydolności żylnej, Medycyna Pracy, 2006;57(4):365-373.
4. Marona H., Kornobis A., Patofizjologia rozwoju żylaków oraz wybrane metody ich leczenia – aktualny stan wiedzy, Postępy farmakoterapii, Tom 65, nr 2, 2009.
5. Frołow M., Przewlekła niewydolność żylna, Medycyna Praktyczna, 2016.
6. Witryna: https://diosminex.pl (dostęp: 2021.10.11).